جمهوری اسلامی ایران در چهار دهه اخیر فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده، موقعیت راهبردی جغرافیایی و شرایط خاص سیاسی کشور در منطقه خاورمیانه باعث شده که طی چهار دهه اخیر به با مشکلات و اتفاقات زیادی روبرو شویم که بعضی از آنها ناخواسته و یا تحمیلی بوده است.
یک نمونه از این وقایع، جنگ تحمیلی (با دولت بعثی عراق) بود که هشت سال به طول انجامید و مشکلاتی را برای کشور ایجاد کرد و در همان اوایل انقلاب، فرصت خوبی را از ما گرفت.
هر چند دفاع مقدس به لحاظ معنوی دستاوردهای زیادی برای کشور داشت که برگ زرینی در کارنامه پرافتخار این ملت محسوب میشود.
علاوه بر آن، حادثههای تلخ تروریستی و چشم طمع دشمنان به یک نظام اسلامی نوپا باعث شد در این سالها به هر حال با حوادث خاص زیادی روبرو شویم و بسیاری از مشکلات از همین حوزه شروع شد تا جایی که بالاترین مقام اجرایی کشور به شهادت رسید و صدها نفر از مدیران و جوانان نخبه این سرزمین نیز توسط دشمنان ترور شده و به شهادت رسیدند که البته ایران اسلامی هیچ وقت از اهداف بلند بالای خود کوتاه نیامد و مسیر را با حمایت مردم با قدرت ادامه داد.
اما در کنار این حوادث تلخ و اتفاقات ناگوار، ایران اسلامی در این سالها به موفقیتهای بزرگی رسیده که حتی برای دشمنان و حتی دوستان و کشورهای همسایه غیرقابل باور بوده است.
پیشرفتهای ایران اسلامی در حوزه پزشکی، هسته ای، کشاورزی، صنایع، موشکی، علمی و دانشگاهی که هر کدام از اینها موفقیت بزرگی برای کشور محسوب میشود که در مدت زمان کوتاهی و از همه مهمتر توسط دانشمندان و نخبگان ایرانی رقم خورد و بعضی از این تکنولوژیها بومی ایران اسلامی شد.
حتی بسیاری از اتفاقات خوب حوزه پزشکی توسط دانشمندان ایرانی در داخل یا خارج رقم زده شد که همه اینها نشانه هوش بالا، استعداد و ذکاوت مردم این سرزمین است و امروز ایران اسلامی در بسیاری از حوزهها به خودکفایی رسیده و حتی در بسیاری از محصولات صادر کننده است.
فراموش نکنیم که همیشه باید قدر داشته هایمان را بدانیم و هیچگاه ارزشها و جایگاه خود را در این پیشرفتها فراموش نکنیم و حس خودباوری را در نسلهای امروز و فردا تقویت کنیم که با همه مشکلات میتوان قلههای توسعه را پیمود و به پیشرفت رسید و داشتن این حس و فرهنگ بسیار مهم و حیاتی است.
اما نکته مهم دیگر اینکه بعد از چهار دهه باید یک آسیب شناسی داشته باشیم و نگاه ما به مسائل واقع بینانه باشد، در کنار نقاط قوت سعی کنیم نقاط ضعف را هم ببینیم و در جهت حل مشکلات تلاش کنیم و باور داشته باشیم که دیگر فرصت آزمون و خطا نیست و از گذشته درس بگیریم و با آسیب شناسی گذشته سعی کنیم در جهت بهبود روند فعلی تلاش کنیم.
علیرغم پیشرفتهای خوبی که در حوزههای گوناگون داشته ایم که به بعضی از آنها اشاره شد، در بعضی حوزههای مهم و اثرگذار دیگر، چون شایسته سالاری، میدان دادن به جوانان، مبارزه با فساد، رعایت عدالت، فاصله طبقاتی، سبک زندگی اسلامی، آسیبهای اجتماعی، تعالی خانواده، کار جمعی، مسئولیت پذیری، پاسخگویی، امانتداری در مسئولیت و داشتن نگاه توسعه ای، مشارکت اجتماعی و چندین مسئله بنیادی دیگر نیز با مشکلات بسیار زیادی مواجه شدیم به نحوی که انتظارات به صورت کامل برآورده نشده و ادامه این روند شایسته نیست و باید بسیاری از ساختارها تغییر کند تا بازدهی بهتری داشته باشیم.
مدیریتها باید کارآمدتر، جوانتر و نگاهها کمی تغییر کند و به نظر میرسد بعد از بیانیه گام دوم رهبر انقلاب که بسیاری از این مسائل در آن دیده شده باید سعی کنیم بدون اتلاف وقت در جهت حل این مشکلات و بهره گیری از تجربه گذشته گام برداریم تا به یک افق روشن در آینده که همان ایران توسعه یافته و مقتدر است برسیم.
ایران ظرفیتهای زیادی دارد از منابع غنی نفت و گاز و خاک حاصلخیز تا نیروی انسانی تحصیل کرده و صدها پتانسیل بالقوه دیگر که همه و همه نشانه توانمندیهای بسیار کشور است که با یک مدیریت خوب میتوان جایگاه ایران را در هر حوزهای ارتقا داد و ایران اسلامی را به عنوان کشوری توسعه یافته در سطح ملی و بین المللی دید کهداین یک آرزو نیست و یک واقعیت است و شرط رسیدن به آن مدیریت درست و اصولی و استفاده از همه ظرفیتها و فرصتهای مورد اشاره است.
*"اسداله ربانی مهر" کارشناس ارشد مدیریت بین الملل و مدیرکل روابط عمومی استانداری همدان