به گزارش تابناک هرمزگان، اصغر مبارکي از مشاهده تخم گذاري لاک پشت سبز براي نخستين بار در هرمزگان خبر داد.
مدير کل دفتر موزه‌هاي تاريخ طبيعي و ذخاير ژنتيکي سازمان حفاظت محيط زيست گفت: نخستين گزارش تخم گذاري لاک پشت سبز در ايران در استان سيستان و بلوچستان بود. سپس، تخم گذاري لاک پشت سبز در جزيره خارگو استان بوشهر نيز گزارش شد. اما تا قبل از مشاهده اين رخداد در جزيره شيدور، گزارشي ازتخم گذاري لاک پشت سبز در استان هرمزگان نداشتيم.
اصغر مبارکي تصريح کرد: در ادامه برنامه‌هاي مطالعاتي که در زمينه تنوع زيستي گونه‌هاي مختلف در مناطق تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست از سوي دفتر موزه تاريخ طبيعي انجام مي‌شود، بررسي مجددي درباره وضعيت فون و فلور جزاير منتخب خليج فارس از جمله جزيره شيدور انجام شد. در اواسط تير 1394، زماني که به اتفاق همکاران استاني براي مطالعه تخم گذاري پرندگان و لاک پشت‌هاي منقارعقابي در جزيره شيدور اقامت داشتيم، يک شب با رد لاک پشت در ساحل مواجه شديم. با توجه به اينکه تاريخ مشاهده اين رد لاک پشت با زمان تخم گذاري لاک پشت‌هاي منقار عقابي همخواني نداشت، ما درباره گونه لاک پشت کنجکاو شديم.
وي ادامه داد: تخم گذاري لاک پشت‌هاي منقار عقابي معمولاً در 15 خرداد به اتمام مي‌رسد و خروج اين لاک پشت‌ها از دريا به ندرت در اواخر خرداد رخ مي‌دهد. همچنين، با توجه به اينکه شکل رد خروج لاک پشت‌هاي دريايي براساس نوع گونه متفاوت است، اين رد خروج نمي‌توانست متعلق به لاک پشت منقار عقابي باشد. عرض رد خروج لاک پشت منقار عقابي نيز حدود 70 سانتي متر است. اما عرض رد خروج مشاهده شده بيشتر از 90 سانتي متر بود.
مبارکي خاطرنشان کرد: در شب اول فقط يک رد خروج و يک رد برگشت از لاک پشت دريايي مشاهده شد اما اثري از لانه سازي در ساحل جزيره مشاهده نشد. اما در شب دوم، مجدداً رد خروج جانور مشاهده شد و پس از دنبال کردن ردها، توانستيم لاک پشت سبز را در حال لانه سازي و تخم گذاري مشاهده کنيم.
وي در ادامه گفت: چون هيچ بارندگي در اين مدت در جزيره شيدور رخ نداده بود، محل لانه سازي به شدت خشک بود، بنابراين ساختن لانه براي لاک پشت دشوار بود و به‌طور مداوم ماسه‌ها داخل لانه ريزش مي‌کردند. ما لاک پشت را در ساعت 30/10 شب پيدا کرديم اما تخم گذاري جانور تا ساعت 30/4 صبح زمان برد. در اين مدت زمان، لاک پشت مادر چندين محل مختلف را در ساحل حفر کرد تا سرانجام موفق شد محل مناسبي را پيدا کند تا لانه بسازد و تخم گذاري کند. محل لانه از بالاترين خط مد 6 متر فاصله داشت، بنابراين امکان تخريب لانه لاک پشت توسط آب نبود.
مبارکي افزود: با وجود اينکه در سال‌هاي گذشته رد لاک پشت سبز در جزاير شيدور و هندورابي مشاهده شده بود اما تا قبل از وقوع اين رخداد موفق به مشاهده تخم گذاري لاک پشت سبز در اين جزاير نشده بوديم.
مدير کل دفتر موزه‌هاي تاريخ طبيعي و ذخاير ژنتيکي سازمان حفاظت محيط زيست تصريح کرد: لانه لاک پشت سبز حفره خيلي بزرگي به شعاع حدود 2 متر است.
همچنين، لاک پشت سبز براي ساخت لانه حجم قابل توجهي از شن و ماسه را جابه جا مي‌کند.بنابراين، لانه لاک پشت سبز عمق خيلي زيادي دارد. محل قرار گرفتن تخم‌هاي لاک پشت منقارعقابي حدود 40 تا 50 سانتي متر عمق دارد. اما عمق محل قرار گرفتن تخم‌هاي لاک پشت سبز تا يک و نيم متر هم مي‌رسد.
مبارکي يادآور شد: از آنجايي که لاک پشت‌هاي دريايي در شيدور دشمن طبيعي ندارند، اقدامي براي فنس کشي و محافظت از لانه لاک پشت سبز انجام نشد.
پرندگان شيدور به آن مقدار بزرگ نيستند که بتوانند مسئله اي براي جوجه لاک پشت‌ها ايجاد کنند و فقط خرچنگ‌هاي اشباح ممکن است برخي جوجه لاک پشت‌ها را شکار کنند که پديده اي طبيعي است. البته، با وجود همکاري اهالي روستاي لاوان با سازمان محيط زيست براي محافظت از لاک پشت‌ها هنوز بحث برداشت تخم لاک پشت‌ها توسط سارقين در جزيره شيدور وجود دارد.جزيره لاوان نزديک‌ترين محل به جزيره شيدور است و حدود 2 کيلومتر با آن فاصله دارد، بنابراين رفت و آمد از لاوان به شيدور زياد است.
وي تاکيد کرد: تخم گذاري لاک پشت سبز در جزيره شيدور، يک‌بار ديگر اهميت اين جزيره را به عنوان زيستگاه گونه‌هاي در معرض خطر انقراض نشان مي‌دهد. انجام اقدامات حفاظتي با داشتن ديدگاه حفاظتي تفاوت دارد.
اگر ديدگاه حفاظتي صحيح باشد، حفاظت از حيات وحش نيز درست انجام مي‌شود. اما اگر ديدگاه حفاظتي درست نباشد، با وجود صرف هزينه‌هاي هنگفت، اقدامات حفاظتي نتيجه اي نخواهند داشت. داشتن ديدگاه حفاظتي مستلزم شناخت از شرايط زيستگاهي، اکولوژي، بيولوژي و چرخه زندگي گونه‌ها و نحوه استفاده گونه‌ها از زيستگاه است. بنابراين، توجه به امکانات منطقه و پتانسيل جوامع محلي اهميت دارد و حمايت مالي سازمان حفاظت محيط زيست از بوميان منطقه مي‌تواند نقش مهمي در محافظت از لاک پشت‌هاي دريايي داشته باشد.
مبارکي افزود: با توجه به چرخه لاک پشت‌هاي سبز، جزيره شيدور قطعاً يک از محل‌هاي لانه سازي اين لاک پشت‌ها در ايران است اما با جمعيت خيلي کم و به‌صورت متناوب. ما انتظار داريم هر دو تا سه يک‌بار لاک پشت سبز براي تخم گذاري به اين جزيره بيايد.
وي تصريح کرد: براي اينکه تضمين کنيم تخم گذاري لاک پشت سبز دوباره در جزيره شيدور تکرار شود، بايد جزيره شيدور را از عوامل تهديد کننده که منجرب به تخريب محيط زيست جزيره مي‌شود، محافظت کنيم.
مدير کل دفتر موزه‌هاي تاريخ طبيعي و ذخاير ژنتيکي سازمان حفاظت محيط زيست ادامه داد: جزيره شيدور با وجود اينکه سکنه ندارد، ميزان زباله در سواحل آن زياد است. البته با مشارکت مردمي محلي لاوان، يک‌بار اقدام به پاک‌سازي جزيره لاوان از زباله کرديم.
مبارکي در ادامه گفت: امکان آلودگي نفتي جزيره شيدوربه علت نزديکي به جزيره لاوان وجود دارد. البته مسوولين شرکت نفت فلات قاره لاوان و پالايشگاه لاوان حمايت‌هاي فراواني را از فعاليت‌هاي سازمان حفاظت محيط زيست در جزيره شيدور مي‌کنند.