وضع امروز باشگاه‌های ورزشی استان قم که در حوزه ورزش قهرمانی فعالیت می‌کنند نشان می‌دهد این باشگاه‌ها بدون وجود منابع دولتی مسیر نابودی را در پیش خواهند گرفت.
به گزارش تابناک قم، ساز و کار فعالیت باشگاه‌های ورزشی در عرصه قهرمانی اعم از حضور در لیگ‌ها و مسابقه‌های قهرمانی کشور بر اساس روالی که در حال حاضر در ایران جریان دارد، ساز و کاری مبتنی بر تأمین بخش اعظم هزینه‌ها از منابع دولتی است.
پس از اینکه اصل خصوصی‌سازی به عنوان یک برنامه جامع در بدنه ساختار دولتی کشور مطرح و عملیاتی شد بسیاری از علاقه‌مندان به ورزش انتظار داشتند پای خصوصی‌سازی خیلی زود به ورزش باز شود اما گذر زمان نشان داد خصوصی‌سازی برنامه‌ای پیچیده و نیازمند زیر ساخت‌های اولیه است که در حال حاضر کشور در مورد اجرای آن توانمندی لازم را ندارد. فشارهای اقتصادی بر کشور و تضعیف بخش خصوصی فعال در اقتصاد سبب شد، تبادل مالی بین اقتصاد و ورزش به حداقل برسد، بسیاری از باشگاه‌های خصوصی منحل شوند و آن دسته از باشگاه‌هایی که خطر انحلال را از سر گذراندند از نظر مالی و بودجه به شدت تحت فشار قرار گرفتند و مخارج خود را تا حد امکان کاهش دادند.
در حقیقت ورود بخش خصوصی به ورزش و هزینه برای این بخش مستلزم این بود که بخش خصوصی از نظر بنیه مالی ظرفیت هزینه در ورزش را داشته باشد اما زمانی که درآمد بخش خصوصی به شدت کاهش یافت، نتیجه آن شد که بخش‌های فعال خصوصی در ورزش یا کار را رها کردند یا فعالیت خود را بسیار محدود کردند و بخش‌های غیر فعال نیز در مواجهه با درخواست باشگاه‌های ورزشی برای حمایت، یکی پس از دیگری پاسخ منفی دادند.
این مسأله در نهایت به تضعیف جایگاه ورزش در کشور انجامید که از مشکلات اقتصادی و مالی و نبود برنامه و زمینه مناسب برای خصوصی‌سازی باشگاه‌ها تأثیر می‌گرفت. در قم نیز گرچه باشگاه‌های فعال قم در عرصه قهرمانی در سطح لیگ‌های بر‌تر و دسته اول کشور پرتعداد نیستند اما همین باشگاه‌ها نیز وابستگی شدیدی به بودجه دولتی دارند. بیلان مالی باشگاه‌های ورزشی قم در این سطح همواره محرمانه بوده است. باشگاه‌های ورزشی هرگز درآمد‌ها و هزینه‌های سالانه خود را منتشر نمی‌کنند و همه چیز در این باشگاه‌ها در حیاط خلوت اتفاق می‌افتد. این فعالیت در حیاط خلوت از یک طرف پوششی برای حفظ آبروی باشگاه‌های خوشنام اما بی‌پول است و از سوی دیگر ابهام‌آور برای بده بستان‌های مالی باشگاه‌ها و اینکه این باشگاه‌ها بودجه خود را دقیقا از کجا می‌آورند و در کجا خرج می‌کنند.
باشگاه صبای قم نماد وابستگی به دولت
صبای قم شناخته‌شده‌ترین برند ورزشی باشگاهی قم در سطح کشور است اما این باشگاه بیشترین ضرر را از برنامه دولت برای هزینه نکردن در ورزش قهرمانی به صورت حمایت مالی مستقیم از یک باشگاه، متحمل شده است. به عنوان نماد وابستگی به دولت، صبا پس از سال‌ها فعالیت زیر پوشش ستاد کل نیروهای مسلح به عنوان دارایی استانداری قم پا به عرصه وجود نهاد. این وابستگی تا به امروز حفظ شده و گرچه بار‌ها از خصوصی‌سازی صبا سخن به میان آمده اما این اتفاق هرگز رخ نداده است.
اینکه چرا صبا تاکنون خصوصی نشده است را مدیران صبا باید پاسخ آن بدهند اما بر اساس مصاحبه‌های مدیرعامل صبا در گذشته با رسانه‌ها، نابسامانی وضعیت هیأت مدیره، مخالفت استانداری قم با برخی از خریداران و به توافق نرسیدن استانداری به عنوان مالک صبا با افراد خواهان این باشگاه از دلایل عمده توقف خصوصی‌سازی بوده است. نکته جالب در مورد صبا این است که این باشگاه در حال حاضر هیأت مدیره هم ندارد! همه راه‌ها در صبا به مدیر عامل و سپس استاندار قم ختم می‌شود اما باشگاه صبا همواره از مشکلات مالی ناشی از حمایت نکردن استانداری قم گلایه داشته است.
مسئولان صبا می‌گویند استانداری قم به این باشگاه که نقش فرزند آن را دارد هیچ کمکی نمی‌کند و برنامه خصوصی‌سازی نیز همچنان مسکوت مانده است. صبا هنوز که هنوز است چشم انتظار بودجه دولتی است تا بتواند مخارج سرسام آور خود را تأمین کند.
سایر باشگاه‌ها
اوضاع در سایر باشگاه‌ها بهتر نیست. سطح نیاز مالی باشگاه صبا با سایر باشگاه‌های لیگ برتری و دسته اولی قم قابل مقایسه نیست اما باشگاه‌های کوچک‌تر نیز در مقیاس خود با همان مشکلات مواجه هستند و همواره با اداره کل ورزش و جوانان استان قم، شهرداری، استانداری، سازمان برنامه و بودجه و هر نهاد دولتی دیگری در رفت و آمد مذاکره هستند تا بتوانند کمکی را برای خود جذب کنند. به عبارت دیگر انرژی باشگاه‌ها در حوزه جذب منابع مالی صرف مذاکره با بخش دولتی می‌شود تا بخش خصوصی. علت آن هم واضح است. بخش خصوصی گرایشی به حضور در عرصه ورزش ندارد زیرا سیاست تشویقی برای حمایت از بخش خصوصی در ورزش وجود ندارد، بخش خصوصی از نظر بنیه اقتصادی در شرایط تحریم تضعیف شده و هیچ عامل دلگرم‌کننده‌ای برای این بخش برای ورود به ورزش وجود ندارد.
باشگاه ایثار قم یکی از باشگاه‌های حاضر در لیگ بر‌تر بسکتبال با ویلچر است که سال گذشته از بودجه بخش خصوصی استفاده کرد و بخشی از هزینه‌های خود را از بخش دولتی کمک گرفت. امسال با توجه به مشکلات مالی عدیده، آن‌ها مجبور به رفت و آمد‌ها و رایزنی‌های فراوان با دستگاه‌های دولتی برای تأمین مخارج خود شدند. سایر باشگاه‌های لیگ برتری و دسته اول ورزش قم نیز چنین وضعیتی دارند. آن‌ها همواره به دنبال کمک‌های کوچک از بخش دولتی هستند تا با تجمیع کمک‌ها از مرگ تیم خود جلوگیری کنند اما این وابستگی قرار است تا کجا ادامه پیدا کند؟
اتفاقی که خوشایند نیست
معاون توسعه ورزش قهرمانی اداره کل ورزش و جوانان استان قم در این زمینه تأکید کرد: وابستگی باشگاه‌های ورزشی به بودجه دولتی اتفاق خوشایندی نیست و باید به تدریج از این شرایط خارج شد.
«روح‌الله رمضانی» در گفت‌وگو با همشهری اظهار کرد: اگر امروز می‌بینیم که باشگاه‌های ما به دنبال تأمین مخارج خود از بودجه دولتی همانند اداره کل ورزش و جوانان هستند، این موضوع حاصل شرایط نامساعدی است که در ورزش کشور از نظر مالی وجود دارد و همه استان‌ها با این مشکل مواجه هستند.
وی افزود: در بسیاری از رشته‌ها به هیأت‌های ورزشی اعلام کرده‌ایم که به تیم‌های ورزشی برای اعزام به مسابقه‌های قهرمانی کشور کمک مالی می‌کنیم اما برای حضور در مسابقه‌های لیگ، این وظیفه ما و هیچ نهاد دولتی نیست و قانون می‌گوید که باشگاه خصوصی باید از طریق منابع داخلی خود و جذب حامی مالی مخارج خود را تأمین کند و نباید محتاج بودجه دولت باشد با این حال قم یک شهر اقتصادی نیست و می‌دانیم که باشگاه‌ها برای جذب پشتوانه مالی مسیر بسیار پر پیچ و خم دارند.
معاون توسعه ورزش قهرمانی اداره کل ورزش و جوانان استان قم گفت: اینکه باشگاه‌های ما به دنبال تأمین هزینه از جیب دولت باشند خوشایند نیست و باید به دنبال راه‌های برون رفت از این شرایط باشیم. با بهبود اوضاع اقتصادی کشور بخشی از مشکلات حل می‌شود و در بخش دیگر به دنبال حمایت از بخش خصوصی هستیم.
بسیاری از باشگاه‌های ما با چنگ و دندان خود را حفظ کرده‌اند و ما هم به عنوان متولی ورزش شرایط آن‌ها را درک می‌کنیم. بدیهی است که منابع ما هم محدود است و برای مثال نمی‌توانیم هزینه یک تیم لیگ برتری را با انبوهی از هزینه بپردازیم اما در تأمین نیازهای غیر مادی آن‌ها تا حد توان کمک کرده‌ایم.
منبع: همشهری
