به گزارش تابناک یزد،رمز ارتقای فرهنگی هر جامعه رشد کتاب و کتابخوانی است و برای رسیدن به رشد و
بلوغ فرهنگی باید سرانه مطالعه مردم افزایش یابد و سیاست‌گذاران فرهنگی هم
به این مهم توجه داشته باشند. از راهکارهای مهم برای ترویج کتابخوانی، در
دسترس بودن کتاب، حمایت از مولفان و ناشران کتاب تعداد کتابخانه‌های عمومی
است، هر چند استان در زمینه تعداد کتابخانه‌های عمومی دارای رتبه اول کشوری
است ولی هنوز نیمی از کتابخانه‌های عمومی استان استاندارد نیست و فضای
فیزیکی آن در حد مردم و استان نیست.
به تعداد دقایقی که هر فرد در 24 ساعت مطالعه می‌کند سرانه مطالعه گفته
می‌شود، اما در کشور آمار و شاخصی برای تعیین سرانه مطالعه وجود ندارد. در
کل ایران با چالش پایین بودن سرانه مطالعه روبه‌روست که این چالش به یک
معضل فرهنگی فراگیر در کشور مبدل شده و مختص استان و منطقه‌ای خاص نیست.
9 درصد جمعیت استان؛ عضو کتابخانه‌های عمومی
مدیر کل نهاد کتابخانه‌های استان گفت: علاوه بر کتابخانه‌های تخصصی
سازمان‌ها، دانشگاه‌ها و اشخاص، در حال حاضر 110 باب کتابخانه عمومی در
سراسر استان فعالیت دارند.
وی اضافه کرد: با توجه به اینکه به ازای هر 10هزار و 450 نفر یک باب
کتابخانه در استان فعال است. یزد در زمره استان‌های برتر کشور در زمینه
تعداد کتابخانه‌های عمومی قرار گرفته است.
«رقیه دوست فاطمیها» افزود: 9 درصد مردم یزد عضو کتابخانه‌های عمومی هستند و
از امکانات این کتابخانه‌ها بهره می‌گیرند. همچنین به لحاظ عضویت در
کتابخانه‌ها، استان دارای رتبه برتر کشور است ولی مانند سایر نقاط کشور، از
سرانه مطالعه کتاب فاصله دارد.
به گفته وی، به ازای هر نفر در استان1/7جلد کتاب وجود دارد. در زمینه تعداد
نسخه کتاب که یک‌میلیون و 959 هزار و 699 نسخه است، استان رتبه برتر کشور
بوده و امید است با توجه به شاخص بودن تعداد کتابخانه‌های عمومی و همچنین
تعداد کتاب، سرانه مطالعه هم به حد استاندارد برسد.
استاندارد نبودن نیمی از کتابخانه‌های استان
مدیر کل نهاد کتابخانه‌های استان گفت: هرچند استان از نظر تعداد
کتابخانه‌های عمومی رتبه برتر کشور است اما هنوز با استانداردهای جهانی
فاصله زیادی دارد و به لحاظ تعداد و دسترسی، به استانداردهای جهانی نرسیده
است.
دوست فاطمیها ادامه داد: نیمی از کتابخانه‌های استان در حد استاندارد نیست
وبا رویکرد و برنامه‌های خوبی که اجرا شده و با توجه به مشکلات مالی و
کمبود اعتبارات لازم، در حال حرکت به سمت استاندارد‌سازی فضای کتابخانه‌های
استان هستیم. در این زمینه کتابخانه‌های امام‌علی(ع)، شرف‌الدین‌علی،
قرآن و عترت، غدیر و نابینایان یزد و کتابخانه آیت‌الله فاضل اردکان
استاندارد سازی شده است.
وی بیان کرد: علاوه بر استاندارد سازی فضای فیزیکی کتابخانه‌های عمومی،
برای جذابیت محیط، اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان با برگزاری
برنامه‌های فرهنگی متنوع و متعدد در سراسر استان، پویایی خاصی را به محیط
کتابخانه‌ها داده تا از این طریق در جذب و رونق بخشیدن به برنامه‌های کتاب و
کتابخوانی در بین مردم نقش بسزایی داشته باشد.
این مسئول با اشاره به اینکه برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی در بین
کودکان با توجه به این که ارتقای سطح مطالعه افراد جامعه باید از کودکی
آغاز و برنامه ریزی شود، گفت: برنامه‌های متنوع در حوزه کتاب کودک انجام
شده و برای زیباسازی بخش‌های کودک و نوجوان کتابخانه‌ها و همچنین غنی‌سازی
منابع این بخش در کتابخانه‌های عمومی به‌منظور نهادینه‌کردن فرهنگ مطالعه
در این سنین تلاش شده است.
دوست فاطمیها با اشاره به مهم ترین فعالیت این نهاد برای ارتقای سطح کتاب و
کتابخوانی در استان افزود: نشست‌های تخصصی هنر، ازدواج و خانواده، آثار
شهیدمطهری، آثار استاد آذر یزدی، دفاع مقدس و همچنین نشست‌های کتابخوان
کتابخانه‌ای و مدرسه‌ای برگزار شده است.
این مسئول بیان کرد: برگزاری نشست‌های تخصصی، جلسات معرفی کتاب، نقد کتاب،
جلسات حافظ خوانی و شاهنامه خوانی، مشاوره‌های مربوط به ترویج کتابخوانی در
خانواده، علاقه‌مند کردن کودک به مطالعه، مشاوره مادر و کودک، قصه گویی،
نقاشی و کاردستی برای کودکان، نمایشنامه خوانی، و کلاس‌های اوقات فراغت
کودکان مهم ترین برنامه‌های این نهاد برای ترویج فرهنگ کتاب است.
وی گفت: نهاد کتابخانه‌های عمومی استان برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی
در مناسبت‌های مختلف ملی، فرهنگی و مذهبی، نمایشگاه‌های مختلفی برگزار کرده
است.
کمبود نیرو در کتابخانه‌های استان
مدیر کل نهاد کتابخانه‌های استان ادامه داد: 250 کتابدار در همه
کتابخانه‌های عمومی استان فعالیت دارند که در مجموع کتابخانه‌های عمومی
استان با کمبود نیرو برای ارائه خدمت کامل و مناسب روبه‌رو هستند.
دوست فاطمیها درباره مهم ترین مشکل کتابداران استان افزود: با توجه به
همکاری خوب دبیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور وضعیت شغلی کتابداران
بهبود یافته است، اما هنوز هم مانند سایر دستگاه‌های فرهنگی وضعیت معیشتی
کتابداران در حد مطلوبی نیست؛ چرا که از حقوق و مزایای مناسب برخوردار
نیستند.
موازی کاری دستگاه‌ها برای ارتقای سرانه مطالعه
مدیر کل نهاد کتابخانه‌های استان با اشاره به مشکل فرهنگی «پایین بودن
سرانه مطالعه» گفت: چالش پایین بودن سرانه مطالعه یک مشکل فرهنگی عمده و
فراگیر در کشور است که دستگاه‌های متعددی در این زمینه مسئولیت دارند.
«رقیه دوست فاطمیها» افزود: خانواده، آموزش و پرورش، صداوسیما، نهاد
کتابخانه‌های عمومی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر دستگاه‌های فرهنگی
هریک نقش و سهمی در نهادینه کردن فرهنگ کتاب و کتابخوانی در جامعه دارند که
باید با انسجام و برنامه ریزی به این سمت حرکت کنند اما متاسفانه دغدغه
لازم در بین دستگاه‌ها برای تدوین برنامه مشخص وجود ندارد و موازی
کاری‌هایی در این زمینه دیده می‌شود.
همشهری