خبرگزاری مهر-گروه استان‌ها:استان اردبیل ازجمله استان‌های مستعد به لحاظ پتانسیل‌های فرهنگی، تاریخی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، کشاورزی، گردشگری و میراثی است که به اذعان بسیاری از کارشناسان و مدیران به‌جایگاه مطلوب توسعه دست نیافته است.
هر مهمانی به اردبیل سفرکرده چه یک مقام مسئول کشوری باشد، چه یک استاد قدر دانشگاه و یا یک سرمایه‌گذار فقط از تعریف و توصیف‌های پتانسیل‌های اردبیل شنیده و در پایان اینکه در لابه‌لای تعارفات حمایت از بخش خصوصی و ارادت به بخش دولتی مشخص‌شده هیچ‌کدام از پتانسیل‌ها نتوانسته به توسعه مطلوب برسد.
تا جایی که کارشناسان عواملی ازجمله نبود تخصص در مدیران تصمیم گیر، نگاه طیفی در انتصاب‌ها، غفلت از مسئولیت ذاتی دستگاه‌ها، به حاشیه راندن بخش خصوصی در عمل و نه در حرف، بی‌توجهی به آمار و داده‌های اطلاعاتی که پایه تصمیم‌گیری است و درمجموع توجه به حاشیه بیشتر از متن را از عوامل عقب‌ماندگی این استان قلمداد می‌کنند.
در چنین وضعیتی در اغلب مواقع مدیران اجرایی مشکلاتی خارج از دستگاه اجرایی و حیطه مسئولیت خود را بهانه توفیق نیافتن انگاشته و همواره خود را مبرا از نقد و انتقاد کارشناسان و اصحاب رسانه دانسته‌اند.
اینکه اعتبارات به شکل محدود و قطره‌چکانی است، اینکه برنامه‌ها از بالا به پایین ابلاغ‌شده و قابلیت تغییر اساسی و بنیادی ندارد، اینکه هر مدیری اصلاح‌گر اشتباهات مدیر قبل از خود شده است و هرگونه ضعف و کاستی به بازه زمانی خارج از مدیریت وی بازمی‌گردد و اینکه دست‌های پشت پرده مانع از انجام رسالتش می‌شوند بارها شنیده‌شده است.
بااین‌وجود مردم از نمایندگانی که به انتخاب خود آن‌ها و به عزم و اراده خود آن‌ها راهی مجلس شده‌اند انتظار ارزیابی و بررسی کارکرد بخش دولتی و تلاش برای توسعه استان را در تمامی جوانب دارند.
انتظاری که هرچند طی سال‌های اخیر به دلیل عملکرد برخی نمایندگان به ناکامی کشیده شده است، اما همچنان پابرجاست و در آستانه انتخابات مجدد مجلس مردم از خود سؤال می‌کنند آیا کاندیداهای جدید برخی سهل‌انگاری‌های تعمدی و غفلت‌ها را تکرار خواهند کرد و یا به‌عنوان منتخبان آن‌ها نسبت به اجرای صحیح مسئولیت خود اقدام درخور خواهند داشت.
در پاسخ به دغدغه‌های توسعه استان و ارزیابی عملکرد نمایندگان با یکی از نمایندگان اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی به گفتگو نشستیم.
مصطفی افضلی فرد در سال آخر دوره چهارساله نمایندگی خود بالاخره گفتگوی اختصاصی با مهر را پذیرفت تا به برخی سؤالات و دغدغه‌ها پاسخ دهد. گفتگویی که به دلیل محدودیت زمانی آقای نماینده با حذف برخی سؤالات و طرح سؤالات شاخص‌تر همراه شد وخبرگزاری مهربعدازاین انتظار طولانی برای تعدادی از سوالاتی که مطالبه مردمی است پاسخ این نماینده را دریافت کرد.
*عملکرد دولت در موضوع اشتغال دولتی و نظارت نمایندگان در این خصوص را چطور ارزیابی می‌کنید. با توجه به اینکه برخی مسئولان استانی بارها تأکید داشته‌اند تولید شغل وظیفه دولت نیست؟
به‌منظور شفاف‌سازی موضوع باید در ابتدا تأکید کنم بر اساس اصل ۳ و ۴۳ قانون اساسی دولت موظف شده است زمینه اشتغال و ابزار و لوازم اشتغال را برای آحاد مردم فراهم سازد و اینکه برخی مسئولان اعلام کنند دولت موظف به ایجاد اشتغال نیست برخلاف قانون است.
دولت در دو بخش نظارت بر اشتغال دولتی و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی باید نسبت به رونق اشتغال اقدام کند. در بخش اشتغال دولتی سازوکارهای جذب و استخدام مشخص است.
به عقیده بنده مدیران دولتی در اردبیل با تأخیر اما تا حدودی خوب عمل کرده‌اند. نمونه آن در استخدامی‌های اخیر مشاهده شد که مجموعه کسانی که قرار بود جذب شوند با پیگیری مکرر نمایندگان جذب شدند و صرفاً نیروهای اداره ارشاد باقی‌مانده بود که طی روزهای اخیر خبری که به بنده دادند این موضوع نیز حل‌شده است و نیروهای ارشاد نیز جذب‌شده‌اند.
تنها مشکل باقی‌مانده در استخدام‌های دولتی بیمه ایران است و حدود ۱۷ نفر هستند و تاکنون جذب نشده‌اند و اینکه مثلاً اعلام شود به‌جای استخدام به این افراد نمایندگی داده می‌شود خلاف قانون و اخلاق مدیریتی و فرایند استخدامی است و انتظار داریم دوستان استانداری این مشکل را نیز حل‌وفصل کنند.
*حمایت از واحدهای تولیدی در اشتغال غیردولتی چندان از سوی مدیران واحدها پذیرفته نیست. آیا موافق سهل‌انگاری در این حوزه هستید؟
مهم‌ترین ساز و کار اشتغال غیردولتی تقویت واحدهای تولیدی است و این ساز و کار باید عملی و اجرایی باشد. صرف اینکه اعلام کنیم از واحد تولیدی حمایت می‌کنیم کفایت نمی‌کند. به عقیده بنده اولین راهکار حمایتی پرداخت سهم تولید از محل هدفمندسازی یارانه است که هر دو دولت قبلی و فعلی در این خصوص قصور داشته‌اند و پرونده تخلفات دولت دهم و یازدهم در کمیسیون اصل ۹۰ در حال بررسی است.
قرار بود ۳۰ درصد از هدفمندسازی به دلیل جبران افزایش قیمت حامل‌های انرژی به واحد تولیدی داده شود اما در عمل سه درصد داده‌شده است.
در خود استان نیز یکی از مشکلات اساسی مالیات بر ارزش‌افزوده است. متأسفانه ما در بخش جرائم شاهد جرائم سنگین هستیم که به دلیل رکود بازار به واحد تولیدی واردشده است.
بنده اخیراً در جلسه ستاد تسهیل نیز تأکید کردم که چرا استان اردبیل رتبه نخست دریافت مالیات را دارد درحالی‌که برخی استان‌ها در این حوزه به‌مراتب قوی‌تر هستند اما رتبه ۱۵ را دارند.
به عقیده بنده دلیل آن این است که در چنین استان‌هایی حمایت از تولید مقدم است و متأسفانه در اردبیل در دریافت مالیات عملکرد ما مطلوب است.
علاوه بر این ستاد تسهیل باید باهدف تسهیل و روان‌سازی موانع فعالیت واحد تولیدی فعالیت کند اما به نظر می‌رسد در ستاد تسهیل این‌گونه نبوده و مدیرانی باید سرکار بیایند که به این موضوع ایمان و اعتقاد داشته باشند.
متأسفانه برخی کارخانه‌هایی که می‌توانند در کاهش نرخ بیکاری تأثیرگذار باشند موردحمایت جدی نیستند ازجمله آرتاویل تایر، ذوب‌آهن و سبلان پارچه.
*هر سه واحدی که نام بردید به عقیده کارشناسان درگیر ضعف‌های گسترده مدیریتی هستند. راهکار مدنظر شما برای اصلاح وضع موجود این سه واحد تولیدی چیست؟
در آرتاویل تایر ادعا می‌شود برای جایگزینی بازنشستگان مدیران کارخانه نمی‌توانند امنیت شغلی ایجاد کنند و برخی بازنشستگان انتظار دارند از بستگان آن‌ها جایگزین شوند که باید تأکید کنم در موضوع آرتاویل تایر مسئولان استان خوب عمل نکردند.
بنده برای رونق این واحد تولیدی به رئیس‌جمهور تذکر شفاهی دادم که لاستیک‌های بی‌کیفیت مالزی و اندونزی وارد کشور می‌شوند درحالی‌که لاستیک‌های باکیفیت ما در انبارها مانده و خاک می‌خورد و در چنین فضایی نمی‌توان افراد دیگری را جذب کرد.
در سبلان پارچه انتظار داشتیم بعد از پنج سال اجحاف بانک صادرات که اجاره ۲۵۰ میلیون ریالی پرداخت می‌کرد که نه از بدهی سبلان پارچه کاسته شد و نه با ظرفیت کامل کارکرد سریع‌تر مشکلات حل شود. بانک شرایط استعماری تحمیل کرده بود و ما پیشنهاد کردیم سرمایه‌گذار جدید بیاید که از یک ماه آینده شروع به کار خواهد کرد و لازم است مسئولان حمایت کنند.
در موضوع ذوب‌آهن نیز برخی مسئولان استانداری خوب عمل نکردند و نمی‌توان انتظار داشت مدیریت فاز دوم آغاز به کار کند. نباید شرایطی ایجاد می‌شد تا کارگران قربانی دعوای کارفرما و بانک شوند و ۱۵ ماه حقوق نگیرند. بهتر است این واحد تولیدی اعلام ورشکستگی کند تا سرمایه‌گذار جدید مشغول به کار شود.
درمجموع اگر بخواهم به مسئولان دولتی در ایجاد اشتغال بخش غیردولتی نمره بدهم ۱۳ الی ۱۴ را قائل خواهم شد.
*شما به‌ضرورت ساماندهی نیروهای استخدامی در بخش دولتی تأکید داشتید. بااین‌وجود چرا باجذبه‌ای غیررسمی و چند سمت به یک نفر که برای مردم دغدغه ایجاد کرده مخالفت نمی‌شود؟
ببینید در خصوص چندین سمت به یک نفر ما منع قانونی ایجاد کردیم. قانون ممنوعیت بیش از یک شغل را تصویب کردیم.
علاوه بر این در خصوص ممنوعیت به‌کارگیری بازنشستگان نیز قانونی مصوب شد. در دولت تدبیر و امید استفاده بی‌رویه از بازنشستگان داشتیم درحالی‌که تأکید ما این است که بازنشستگان کنار بروند تا فضا برای فعالیت و اشتغال جوانان ایجاد شود. امیدواریم دولت در این دو موضوع تعلل نداشته باشد.
۲۴۰ نفر به بدنه شهرداری اردبیل اضافه شد که یک کار غیرضروری بود و در کنار آن فعالیت نیروهای شهرداری با مشکل مواجه شده استدر برخی ادارات که با مازاد نیرو مواجه‌اند به‌عنوان‌مثال شهرداری اردبیل در حال حاضر طرح ساماندهی استخدام و به‌کارگیری نیرو در شهرداری‌ها در مجلس مطرح‌شده و تا آن موقع که مصوب شود متأسفانه مشاهده می‌شود در حال حاضر برخی شهرداری‌ها نهایت سوءاستفاده سیاسی را داشته‌اند.
۲۴۰ نفر به بدنه شهرداری اردبیل اضافه شد که یک کار غیرضروری بود و در کنار آن فعالیت نیروهای شهرداری با مشکل مواجه شده است. از وزارت کشور و استانداری اردبیل اعلام‌شده که این نیروها باید ترخیص شوند. از سویی شهرداری با این مشکل مواجه است که ترخیص با بازتاب همراه است و نگه داشت نیز نیازمند هزینه است.
برای این اشتباه در استخدام شهرداری باید شورا و استانداری ورود به‌موقع می‌کرد و ما دیر مطلع شدیم و از وقتی مطلع شدیم در حال بررسی موضوع هستیم.
*به عقیده شما تغییر مدیران اجرایی استان تا چه حد سیاسی و طیفی است و آیا ادامه خواهد داشت؟
برخی انتصاب‌ها سیاسی و طیفی است هرقدر انتصابی سیاسی باشد به همان اندازه آسیب‌زا خواهد بود. چراکه با شاخصه‌های شایسته‌سالاری انتخاب نمی‌شود.
ما نیازمند توانمندی، امانت‌داری و کاردانی در انتخاب‌ها هستیم و به‌غیراز آن قطعاً به ضرر و زیان مردم خواهد بود. تلاش نمایندگان این بوده مدیران از امانت‌داری برخوردار باشند هرچند این تلاش همواره موفقیت‌آمیز نبوده و برخی مدیران عملا نشان دادند در آن حدی که گمان می‌شد توانمند هستند نبودند.
در حال حاضر تغییر چهار مدیر دیگر مدنظر نمایندگان است.
*به چه دلیل گرایش به انتخاب مدیران غیربومی با افزایش همراه است؟ آیا در خود مجموعه ادارات با کمبود نیروهای متخصص مواجهیم؟
تلاش بر این است برخلاف نظر برخی همکاران نسبت به انتخاب مدیر بومی اقدام کنیم؛ اما جاهایی که گزینه نداشتیم حتی در خود استانداری نیروهای قدر داشتیم اما انجام نشد و برخی تغییرات هم موفقیت‌آمیز نبود.
افرادی که خارج از استان می‌آیند باید زمانی بیایند که فرد توانمند در استان نباشد و یا فرد استان دیگر توانمندتر باشد و نباید شرایطی فراهم شود تا استان را محل آزمایش خود قرار دهند و بخواهند تجربه کسب کنند. چنین رویکردی صحیح نیست.
*یکی از دغدغه رسانه‌ها موضوع نقدپذیری مدیران و دعوت‌های گزینشی به جلسات است که به نظر می‌رسد در دفاع از این حق رسانه نمایندگان عملکردی درخور نداشته‌اند. به عقیده شما در استان تا چه حد آمادگی نقدپذیری فراهم است؟
بنده مطبوعات را آیینه تمام نمای جامعه می‌دانم اما متأسفانه اگر مطبوعات پشتوانه مالی نداشته باشد مورد سوءاستفاده قرار خواهد گرفت. در فضای فعلی استان از یک سمت مطبوعات و از سمت دیگر مدیران مقصرند.
در مطبوعات محلی مشاهده می‌شود در برخی مواقع نقد سیاسی است و ارائه گزارش‌ها نیز سوگیرانه و جانب‌دارانه است. از سویی خود مدیران نیز در برخی مواقع روحیه نقدپذیری ندارند و در چنین فضایی معلوم است که یک رسانه نقاد بایکوت شود.
آسیب تحمل اندک نقدپذیری مدیران متوجه جامعه است و نباید نشریات به بروشور ثناگویی مدیران تبدیل شوندمدیران باید از نقد منصفانه استفاده کنند و اینکه فقط باب میل دوستان مطالبی درج شود صحیح نیست. از سویی مطبوعات نیز بدون نگاه جناحی باید آنچه واقعیت است را با علل موجود بیان کنند و در مقابل به دنبال پاسخ مسئولانه از سوی مدیران نیز باشند.
نقد رسانه مدیر را با ضعف خود آشنا می‌کند و این به نفع مدیر است. آسیب تحمل اندک نقدپذیری مدیران متوجه جامعه است و نباید نشریات به بروشور ثناگویی مدیران تبدیل شوند.
اینکه در برخی جلسات یادداشت‌هایی به مطبوعات داده می‌شود که نقد منعکس نشود صحیح نیست و برخلاف گردش آزاد اطلاعات در جامعه اسلامی ما است.
*ازجمله دغدغه کارشناسان بی‌توجهی به موضوع فرهنگ که اغلب غفلت از آن آسیب‌های اجتماعی در اردبیل را تشدید کرده، در برنامه پنجم و ششم است. پیشنهاد شما جهت توجه به این مقوله در برنامه ششم چیست؟
ما قانونی مبنی بر اینکه قوانین و طرح‌ها و لوایح باید پیوست فرهنگی داشته باشند داریم که بر اساس آن آثار و پیامدهای فرهنگی پروژه‌ها و طرح‌ها بررسی‌شده و حتی در مدت اجرا تأثیرات آن بر حوزه فرهنگ بررسی می‌شود.
این قانون باید درست اجرا شود. تصمیم مجلس این است که در برنامه ششم توسعه بسته فرهنگی لحاظ شود که از آن جمله فرهنگ اقتصاد مقاومتی است. موضوع دیگر دولت است. وزارت ارشاد در امر فرهنگ تأثیرگذار است و لازم است پیشنهاد‌ها خود را طرح کند تا جایگاه فرهنگ به‌درستی احیا شود.
خبرنگار: ونوس بهنود
این آقا درسال آخر دوره نمایندگی اش به کاهدان زده