به گزارش تابناک:آلودگی هوای داخل ساختمان یکی از بزرگترین عوامل تهدید کننده سلامت انسان است و از آنجایی که اکثر مردم بین۶۰ تا ۹۰ درصد وقت خود را در داخل ساختمان میگذرانند،آلودگی هوای فضاهای سربسته مسکونی و اداری اهمیت بیشتری پیدا میکند و با وجود اهمیت موضوع باز این مسئله از دید عموم دور مانده است.افزایش استفاده از مواد شیمیایی و مصنوعی،تمایل به زندگی در ساختمانهای کوچک و تنگ و کاهش تهویه هوا به منظور ذخیره انرژی همه و همه به دلیل تجمع آلوده کنندهها باعث کاهش کیفیت هوای داخل ساختمان (Indoor air quality یا IAQ )و افزایش علائم بیماریها میشوند.
کیفیت هوای داخل ساختمان بر سلامت،آسایش و عملکرد افراد موثر است.مهمترین پارامترهای موثر در کیفیت هوای داخل ساختمان که پارامترهای آسایش نام دارند عبارتند از جریان هوا،دما و میزان رطوبت نسبی که امروزه برای تعیین IAQ علاوه بر پارامترهای ذکر شده میزان ناخالصیهایی مانند سطح گاز دی اکسید کربن موجود در هوا را هم بررسی میکنند. عوارض مربوط به IAQ به نام سندرم ساختمان بیمار(اگرچه این اصطلاح بیشتر برای ساختمانهای اداری که دارای کیفیت هوای کاملاٌ ضعیف هستند به کار رفته است،اما در ارتباط با ساختمانهایمسکونی قابل کاربرد میباشد) معروف است و اکثر مردم اثرات ناشی از آن را تجربه کردهاند.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) علائم سندرم ساختمان بیمار را به صورت تحریک غشا مخاطی(چشم و بینی)اثرات عصبی(سر درد،خستگی و تحریک پذیری)آسم و علائم شبیه به آن(تنگی نفس و خس خس سینه)خشکی و سوزش پوست و علائم مرتبط با دستگاه گوارش تشریح نموده است.از علل پدید آورنده این سندرم میتوان به گرما،کاهش رطوبت،کمبود نور مناسب،وجود مواد شیمایی مثل فرمالدئید، مواد آلی ارگانیک و غیر ارگانیک، آفت کش،ذرات معلق، دود سیگار و مسائل روانی اشاره کرد.
برخی از منابع تولید آلودگی در ساختمان ها عبارتند از رنگ روغن دیوارها و دیگر سطوح داخلی،سیستم های گرمایش و سرمایش، هواکشها،هودها و سیستم تهویه مطبوع،تلویزیون و رایانهها که با تابش الکترومغناطیس هوا را یونیزه میکنند،کاغدهای دیواری،قالی و موکت، تولید مثل و پرورش قارچ و کپکهای ناشی از چسب پوشش کف ساختمان یا محیطهای نمناک،ورود هوای بیرون به داخل ساختمان که ممکن است آلوده به دود حاصل از خروجی وسایط نقلیه،اکسیدهای ازت، منوکسید کربن و… باشد و پاک کننده هایی که برای تمیز کردن سطوح داخل ساختمان مصرف میشوند. همچنین افرادی که در ساختمان سکونت دارند نیز در آلودگی هوای داخل ساختمان نقش زیادی را به خود اختصاص میدهند؛ به طوریکه سطح آلودگی در اماکنی که افراد سیگاری حضوردارند ۸۵ درصد بیشتر است.
به منظور حفظ سلامت ساکنان ساختمانها و به حداقل رساندن خطرات آلایندهها،اقدامات پیشگیرانه و کنترلی همچون افزایش میزان تهویه و توزیع هوا در داخل ساختمان،حذف یا اصلاح منابع آلاینده، عدم مصرف دخانیات در فضای داخل ساختمان، ایجاد شرایط دمایی مناسب، استفاده از روشنایی و نور طبیعی در طول روز، کنترل رطوبت و توجه به مسئله تهویه هوا به هنگام طراحی و ساخت ساختمان و … لازم به نظر میسد.
منابع:
کتاب بهداشت مسکن و اماکن عمومی تالیف علیاکبر بابایی و مهدی مختاری، انتشارات آثار سبحان
کتاب آلودگی هوای داخل ساختمان تالیف محمدهادی دهقانی، انتشارات دانشگاهی فرهمند
کتاب سندروم ساختمان بیمار و بیماریهای مرتبط با آلودگی هوای داخل ساختمان تالیف دکتر سیده نگار اسعدی، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مشهد